Tuintips

1-Hoe start ik met een moestuin
2- Meerdere redenen om compost te gebruiken
3- Is spitten echt nodig
4- Wisselwerking in de moestuin
5- Zelf compost maken 
6- Natuurlijke bemesting 
7- Combinatieteelt 

1-Hoe start ik met een moestuin

Hierover is er een mooi filmpje van Dobbit. Hierin is te zien hoe men te werk gaat om een moestuin aan te leggen.
Verder een mooie reportage over hoe ze bij Vlako groenafval tot een waardig product bewerken.
Ten slotte zie je hoe het er aan toe gaat in een volkstuincomplex. Meer bepaald in de Lindestraat te Sint-Niklaas.
Klik hier voor het filmpje

2- Meerdere redenen om compost te gebruiken

November, de ideale maand om uw bodem voor volgend jaar al klaar te maken.
Waarom zou je in godsnaam nu al beginnen als je pas volgend jaar in juni je eerste groenten oogst hoor ik je al denken?
Daar is maar één goede reden voor. Meer en gezondere planten!
Ook ik heb deze ongelooflijk warme 8 november gespendeerd in de moestuin met mijn grond klaar te maken voor volgend jaar.
Maar hoe gaat dat nu in zijn werk.
Allereerst maak je je grond wat onkruidvrij. Vooral de grote stukken. Dat er hier en daar wat kleine scheutjes onkruid doorkomen is absoluut geen probleem.
Vervolgens maak je je stukje grond klaar voor volgend jaar. Dat kan op verschillende manieren. Compost, verschillende soorten mest, een combinatie van beide of je vertrouwt op moeder natuur en laat de grond met rust. Moeder natuur heeft me al een paar keer in het ootje genomen, dus ik ga dit jaar voor een iets veiligere oplossing: compost.
Aangezien mijn stukje grond vorig jaar al de nodige paardenmest heeft gekregen besloot ik het dit jaar zo te laten. Bemesten is goed voor je grond, overbemesten absoluut niet.

Wat is nu deze compost?

Compost bestaat uit plantaardige resten (bijvoorbeeld groenten, fruitschillen, grasmaaisel, bladeren, snoeihout, …) die door micro-organismen bijna tot humus zijn afgebroken. Je kunt het vergelijken met wat in het bos gebeurt als afgevallen bladeren, twijgjes en dode planten zich omvormen tot de donkerbruine bosgrond.  Compost is een donkerbruin tot bijna zwart kruimelig materiaal dat naar bosgrond ruikt. (waanzinnige geur als je het mij vraagt) Het is het resultaat van het composteringsproces, een natuurlijk proces dat gecontroleerd en gestuurd wordt. Het is een product met een hoog stabiel organische stofgehalte en nutriënten die geleidelijk beschikbaar komen voor de planten.
1. Tuinieren en landbouw beoefenen put immers de bodem uit. Borders maak je schoon, grasmaaisel haalt u weg, fruit en groenten oogst je, … telkens haalt u voedingsstoffen en organisch materiaal weg van de bodem. Om uitputting en structuurverval te voorkomen moet ude bodem van nieuw organisch materiaal voorzien. En dat doet u met een bodemverbeteraar als compost.
2. Het organisch materiaal brengt meer structuur in de bodem. Die structuur (micro- en macroporiën) in de bodem is nodig om zuurstof en water in op te slaan. Plantenwortels vinden gemakkelijker zuurstof, water en voedsel (onder de vorm van mineralen) en kunnen beter in de bodem dringen. Een stabiele structuur verhindert dat de bodemdeeltjes gemakkelijk losraken en verplaatsen. Compost gebruikt u dus ook om bodemerosie te voorkomen.
3. Het organisch materiaal en de humus leveren voedsel voor nuttige bodemorganismen. Het organisch materiaal in compost is van verschillende oorsprong (bladeren, grasmaaisel, takjes, fruit, …) waardoor ook verschillende bodemorganismen aangetrokken en gevoed worden.
4. Een rijk en evenwichtig bodemleven zorgt er voor dat schadelijke organismen zoals aaltjes, of sommige ziekten niet de overhand krijgen. Compost beschermt dus de planten tegen ziektes.
5. Als een echte bodemverbeteraar brengt compost terug evenwicht in de bodem (-structuur en –leven) waardoor planten en teeltgoed in gezonde omstandigheden kunnen groeien.
En wanneer de bodem gezond en evenwichtig is, kan je denken aan voedingstoffen voor de planten. Dit is de functie van meststoffen. Meststoffen gebruiken heeft enkel zin als ook het evenwicht in de bodem hersteld wordt. Een evenwichtige bodem houdt voedingsstoffen beter vast. Start daarom met compost! (Bron Vlaco)

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
3- Is spitten echt nodig?

Een nieuw ecologisch en ergonomisch gereedschap om de grond te bewerken zonder om te spitten.
De grond verluchten en verkruimelen zonder deze om te spitten, om zo het microbiologische leven te vrijwaren. Het nuttige zuurstofminnende bodemleven blijft ongestoord in de bovenlaag leven, terwijl het anaërobe leven ongestoord in de onderlaag blijft.
Ergonomische vormgeving met hefboomeffect waardoor het werk snel en doeltreffend gebeurt met een minimum aan inspanning

Geen rugpijn meer na het spitten. Men kan praktisch rechtop werken en hoeft de rug niet te buigen.
Stevige constructie in gegalvaniseerd staal. De tanden zijn in "beitel-kwaliteit".
De brede opening tussen de handvatten zorgt ervoor dat er voldoende ruimte is voor het lichaam.
Afwisselend kortere en langere tanden om boven- en onderlaag in 1 bewerking optimaal te breken zonder de lagen om te keren.
Ontworpen dankzij de ervaring van een fysiotherapeut een tuinman en een smid.

• ergonomisch, rugvriendelijk
• zeer stevig
• roestvast stalen constructie
• respect voor het bodemleven
• respect voor de bodemlagen
• werkt handig, eenvoudig en snel
• weinig kracht vereist
• houdt het onkruidzaad in de onderlaag
• bewerkt de grond tot 25 cm diep

• Hoe de woelvork werkt kun je hier zien

Ergonomisch ontworpen woelvork vervangt schop, spade of spitvork. De grond wordt in de diepte verplaatst, zonder volledig omdraaien van de bodem.
De woelvork bezit 5 tanden van afwisselend 25 en 20 cm en is voorzien van twee handgrepen van een meter lang om de bodem te bewerken met een minimale inspanning.
De werkbreedte is ongeveer 55 cm.
Het totale gewicht van de woelvork is 5 kg.

Woelvork te koop in Zedelgem
https://www.facebook.com/Huize-Boskante-607365772696853/


-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------

4- Wisselwerking in de moestuin

Elke plant heeft zijn eigen mestbehoefte. Heel veel stikstof bij aardappelen geeft heel veel blad en weinig kleine aardappeltjes. Bonen willen weinig of geen mest, kool juist heel veel, etc. Door groepjes groenten te maken en die elk jaar ergens anders te zaaien/planten kun je die groepjes op de juiste manier bemesten, en ondertussen schimmels, etc. voorkomen.

Daarom is het interessant om een tuinplan te maken en je moestuin op te splitsen  in 6 delen.

Grootte naargelang de gewenste hoeveelheid per gewasgroep.

Die 6 groepen zijn:

1- Wortelgewassen (alles waar we de wortel van opeten)

          Wortelen, bietjes, uien, sjalot, knoflook, pastinaak,  enz

2- Bladgewassen (alles waar we het blad van opeten)

          Sla, andijvie, spinazie,prei, kervel, rucola, peterselie enz

3- Peulgewassen (alles waar we de peul of de inhoud van opeten)

          Erwten, bonen, sluimerwten, snijbonen enz

4- Koolgewassen (alle koolsoorten)

          Rode kool, spruiten, savooi, bloemkool,koolrabi, radijs enz

5- Vruchtgewassen (alles waar we de vrucht van opeten)

          Tomaten, augurk, komkommer,pompoenen, courgette, pepers, paprika enz

6- Aardappelen (een aparte groep)

Een hulpmiddeltje:

Wie hier meer wil over lezen en 1001 andere tuinweetjes dan kan ik je volgende link ten zeerste aanbevelen.

Bron  Diana's mooie moestuin 

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------

5- Zelf compost maken
Het geheim : vaak OMkeren die hoop !

Goede compost is een super groeimiddel voor planten, het houd vocht vast als de grond droog wordt. verbetert de structuur en daarmee de doorwortelbaarheid van de bodem, stimuleert het bodemleven en stelt voedingsmiddelen ter beschikking aan de wortels. Het maakt een zandige grond minder droogtegevoelig, en een zware kleigrond luchtiger. 'Moeilijke' planten als paprika's en aubergines blijken ineens veel beter tot wasdom te komen als we een paar handen compost door het plantgat mengen. Zelf compost maken is niet moeilijk, maar vraagt wel wat arbeid. Het geheim van de smid is dat de composthoop regelmatig gekeerd moet worden, een karweitje dat een druk mens graag vergeet of overslaat. Het kan bovendien best zwaar werk zijn, afhankelijk van de grootte van de hoop en de fijnheid van het materiaal. Een hoop met lange stukken zoals snoeisel van een haag of taaie stengels van klimop zal moeilijk te keren zijn omdat met elke schep van de riek de halve hoop mee komt. Maak daarom het materiaal liefst fijn voor het op de hoop gaat. Het keren van de hoop zorgt voor menging en verhinderd dat er ingeklonken lagen in de hoop ontstaan waar het water afloopt. Het binnenste van de hoop blijft in zo'n geval te droog en gaat schimmelen in plaats van composteren. Keren bevorderd de vochthuishouding en doorluchting van de hoop en stimuleert daarmee de bacteriën en schimmels die voor de compostering zorgen. De apparaten in de markt die beweren dat ze super snel compost kunnen maken, zijn vaten met een zwengel die rond gedraaid moeten worden. Zo'n apparaat is echt niet nodig, maar illustreert wel het belang van het keren.
Waar we verder nog op moeten letten, is wat we op de hoop gooien. Gooi er niet te veel materiaal van één soort op, dus niet uitsluitend grasmaaisel gebruiken! Meng het gras desnoods met wat anders - stro uit het konijnenhok, of onkruid uit de tuin. Gebruik liefst ook geen materiaal dat resten van bestrijdingsmiddelen kan bevatten - bv aardappel of sinaasappelschillen. Gebruik ook geen gekookte groente of ander etensafval uit de keuken, dat kan ongedierte aantrekken. Schalen van eieren zijn uitstekend voor de composthoop, die voegen wat extra kalk toe. Mest van kleine huisdieren (konijn, cavia, hamster, kip) zijn ook goed voor de hoop.

Een goed werkende hoop die voor het grootste gedeelte uit vers materiaal bestaat, wordt warm van binnen, tot wel zo'n 60-70 graden Celsius. Dit is o.a. gunstig omdat hierdoor veel onkruidzaden en ziektekiemen hun kiemkracht verliezen. De temperatuur van de hoop daalt na enige tijd, en dan kunnen er ook meer wormen en andere bodeminsecten tot de hoop doordringen. Deze leveren ook hun bijdrage aan de omzetting van het materiaal.
Hopen waaraan regelmatig gedurende het groeiseizoen kleine hoeveelheden materiaal worden toegevoegd, bereiken niet zo'n hoge temperatuur. De compostering gaat dan ook langzamer. Uiteindelijk wordt het materiaal wel omgezet en krijgen we toch onze compost. In de kleine moestuin zullen we meestal met zo'n soort hoop te maken hebben. Omdat de temperatuur niet hoog wordt, worden ziektekiemen niet gedood. We moeten dus wat beter opletten dat we geen zieke gewasresten (blad met schimmel of vlekken) op de hoop gooien. Pas ook op met wortels van overblijvende onkruiden als akkerwinde of zevenblad. Die kunnen ook beter afgevoerd worden naar het containerpark.

Compoststarters zijn niet echt nodig om een composthoop aan de praat te krijgen. Ook is de vorm en de grootte van een hoop niet erg kritiek. Een te kleine hoop koelt misschien te snel af en kan daardoor niet goed werken. Een hoogte tussen 0,5 en 1,5 meter is normaal.

Compostvaten zijn in allerlei soorten en maten te koop, maar een eenvoudig houten frame voldoet ook al. Let er op dat de vorm van het compostvat het mogelijk maakt om het materiaal af en toe te keren. Een composthoop kan rechtstreeks op de aarde opgebouwd worden. Op deze wijze kunnen bodeminsecten gemakkelijk in de hoop doordringen en er hun werk doen. Leg eventueel wat grof materiaal op de bodem (maisstengels, koolstronken) voor wat extra drainage.
Vaak wordt aanbevolen om een composthoop in één keer op te bouwen, om dan geen nieuw materiaal meer toe te voegen tot de hoop gecomposteerd is. In de praktijk is dat lastig omdat we tijdens het groeiseizoen immers steeds nieuw materiaal ter beschikking krijgen (onkruid, gewasresten enz.). Zelf werk ik daarom met twee hopen. In één hoop voeg ik steeds nieuw materiaal toe, tot ik een grote hoop half gecomposteerd materiaal heb. Dan breng ik hem over naar een andere plek, en laat hem daar verder composteren zonder er nog iets aan toe te voegen. Op de plek van de eerste hoop ga ik vrolijk verder met vullen.

De grond onder de composthoop wordt na enkele jaren uitstekend van kwaliteit. Dit komt onder andere door inspoeling van voedingsstoffen uit de hoop, en door de werking van bodeminsecten en wormen die veel organisch materiaal door de bovengrond mengen. Op zo'n stukje grond groeit alles als kool.

Compostthee wordt gemaakt in een apparaat dat water belucht en herhaalde malen door een hoop heen voert. Dat water bevat uiteindelijk allerlei voedingsstoffen, complexe organische moleculen, bacteriën en schimmels. Het wordt dan verdund en over het blad gespoten of op de aarde gegoten. Het is dan een soort van vloeibare pokon met daaraan toegevoegd nog wat bodemorganismes en organische zuren. De precieze werking van de complexe organische verbindingen die bv. ook in humus voorkomen is niet helemaal duidelijk en ook moeilijk kwantificeerbaar. Wel is duidelijk dat ze een gunstige invloed op het plantenleven kunnen hebben. De werking van compostthee schijnt erg snel te zijn, maar dat is misschien met name het geval als het over het blad wordt gespoten - planten kunnen ook via het blad voedingsstoffen opnemen. Verwacht echter ook geen wonderen van compostthee; allereerst zal de bodem zelf ook op orde moeten zijn en voldoende bemest zijn.

------------------------------------------------------------------------------------------------------------


6- Natuurlijke bemesting
  
1- Compost:
 

De belangrijkste rol van compost in een moestuin is het verhogen van het humusgehalte in de bodem. Planten hebben immers niet voldoende aan stikstof, fosfor en kali; eerst en vooral moeten ze wortel kunnen schieten in een bodem waar ze een goed evenwicht vinden tussen lucht, water en vaste stof. De structuur van de bodem is hierbij van groot belang.
Een te dichte structuur met harde kluiten, zoals vaak in leem- en kleibodems voorkomt, is moeilijk doordringbaar voor wortels. Bovendien blijven deze gronden vaak nat waardoor de wortels een tekort krijgen aan zuurstof.

Een hoog humusgehalte heeft ook andere voordelen. Tijdens een regenbui zal de bodem veel minder gemakkelijk dichtslaan door slagregen of wegvloeien. Een donkere bodem met veel humus zal sneller opwarmen in het voorjaar. Bodems met veel humus kunnen langer water en voedingsstoffen vasthouden, waardoor er minder voor de planten verloren gaat.

Voor we verder gaan in het kort de gegevens van wat welke stof nu juist doet:
N = Stikstof: groei van blad en stengels
P = Fosfor: energie, transport, wortelontwikkeling, knolvorming, zaadvorming
K = Kalium: stevigheid, knolvorming, wortelvorming, weerstand
Mg = Magnesium: bladgroen, ziektegevoeligheid
Ca = Calcium: opname van voedingsstoffen en chemische verbindingen in planten

2- Bloedmeel

Het bloed van de geslachte dieren wordt verwerkt tot een droog poeder of korrels. Het bevat veel stikstof (N) , wel 14%, het bevat verder weinig andere voedingsstoffen en is dus een snelwerkende enkelzijdige meststof. De stikstof van de bloedeiwitten komen heel snel vrij, vaak binnen 7 dagen na het toedienen van bloedmeel ga je al verschil merken.

Zoals in het schema hierboven vermeld bevordert stikstof de groei van blad en stengels, de zogenaamde vegetatieve groei. Je geeft het dus gericht aan planten die een gebrek hebben in de groei of planten waarvan je weet dat ze heel gulzig zijn als het om stikstof gaat (planten die veel bladmassa maken).

3- Beendermeel

Beendermeel is heel anders. Ze bevat ook stikstof maar in mindere mate.

 Daarentegen bevat ze veel Fosfor (P) en zoals al eerder genoemd is Fosfor een belangrijk element bij de energiehuishouding, het transport van voedingsstoffen, de wortelontwikkeling en/of knolvorming. Oftewel, alles waar een plant mee begint. Met beendermeel schep je de voorwaarde voor een plant om voedsel op te kunnen nemen (zonder wortel geen voedselopname). Beendermeel is dus een basisbemesting, ze is langwerkend (en langzaamwerkend) en geeft over een lange periode de voedingsstoffen af die zorgen dat andere voedingsstoffen hun werk weer kunnen doen.

Beendermeel heeft, net als bloedmeel, geen bodemverbeterende eigenschappen maar is bedoeld als belangrijke aanvulling. Omdat het langwerkend is hoef je het maar 1 x per jaar toe te dienen, en ook nu is 50 gram per vierkante meter aanbevolen. Strooien eind februari – vlak voor het echte moestuinieren gaat beginnen.

4- Lavameel of korrels

Basalt en lava zijn rijk aan mineralen en sporenelementen, vooral aan magnesium  (Mg 6-11%) en 

silicium (40-50%!). Dat zijn nu precies de stoffen waaraan de grond door uitputting arm is geworden. 

Als gevolg daarvan zitten er steeds minder mineralen en sporenelementen in onze voeding 

en hebben veel mensen daar een gebrek aan 

Silicium (kiezelzuur) verhoogt de natuurlijke weerstand van planten tegen allerlei infecties en

verstevigt de plantenweefsels en bij mensen het skelet. Silicium verbetert de opname van

fosfor en activeert het bodemleven. Sporenelementen (denk aan ijzer, zink, koper,

molybdeen, borium en mangaan) hebben een gunstige invloed op de bloem- en

vruchtaanleg en zijn wortelbevorderend.

Gedurende het groeiseizoen hebben planten aanvoer van voedingsstoffen nodig. Het grote

voordeel van lavameel is, dat men de bodem voedt i.p.v. de planten. Dat betekent dat een

gift voor hele lange tijd volstaat. Het lavameel bevordert ook de werking van effectieve

bodemorganismen, waardoor organische stoffen gemakkelijker worden omgezet in voor de

planten opneembare voedingsstoffen.

Als biologisch bestrijdingsmiddel werkt gesteentemeel ook. Zelfs luizenplagen en schimmel

kunnen direct worden bestreden door ze met lavameel te bestuiven. Verhalen gaan, dat de

plant na bestuiving helemaal luisvrij is. Dat geldt ook voor meeldauw. Dat wat op de grond

terechtkomt, kan door de plant worden opgenomen als voeding. Lavameel maakt de planten

sterker, waardoor ze beter bestand zijn tegen ziekten en plagen en maken dat vruchten vies

smaken voor insecten

Voor de groentetuin wordt 20 kilo per 60-80m2 geadviseerd

Let op! Voorkom het inademen van het fijne lavastof! Lavameel alleen gebruiken tijdens regen of naderhand sproeien i.v.m. het verbranden van het gewas door de siliciumkristallen die op het blad terecht zijn gekomen. 

--------------------------------------------------------------------------------------------------------
7- Combinatieteelt: 

Welke planten mag je wel of niet naast elkaar planten

Groente, fruit of kruid	GUNSTIGE combinatie met	SLECHT in combinatie met
Aardappelen	bonen, spruiten, karwij, dille, mierikswortel, koolrabi, munt, spinazie, suikermais, knoflook, bloemkool, sluitkool,	tomaat, zonnebloem, framboos, pompoen, ajuin, Oost-Indische kers, komkommer, selderij, wortel, erwten
Aardbei	spinazie, radijs, peterselie, ajuin, sla, tomaat, prei, tijm,veldsla, knoflook	komkommer, broccoli, spruitkool, bloemkool
Ajuinen	bieten, veldsla, komkommer, koolrabi, sla, peper, pastinaak, schorseneer, bonenkruid, courgette,wortelen	prei, peterselie, erwt, aardappel, tomaat
Andijvie	sluitkool, venkel, prei, tomaat
Asperges	basilicum, dille, koolrabi, sla, peterselie, tomaat.	Aardappel
Artisjok	suikermais, bonen
Aubergines	bonen, kattekruid, marjolein, sperziebonen
Basilicum	asperge, selderij, peper, tomaat
Bieten	dille, ajuin
Bloemkool	bonen, selderij, kamille, dille, oregano	erwt, aardappel, aardbei, tomaat
Bonen	aubergine, sluitkool, selderij, komkommer, aardappel, pompoen, rozemarijn, salie, bonenkruid, suikermais	bieslook, knoflook, venkel, prei, sjalot, ajuin
Borago	rozen, tomaten, aardbei
Broccoli	selderij, kamille, dille, rozemarijn, salie,	Oost-Indische kers, oregano, aardbei, tomaat
Courgette	ajuin, mais, sla	komkommer, aardappel
Erwt	bonen, bieten, sluitkool, komkommer, dille, venkel, koolrabi, sla, pompoen, salie, suikermais, wortel, selderij, spinazie, munt, radijs, wortels	tomaat, aardappel, ajuin, prei, knoflook, bloemkool, sjalot
Framboos	knoflook, viooltjes	aardappel
Knoflook	bieten, komkommer, sla, meloen, aardbei, framboos, wortels, aardbei	bieslook, prei, erwten, rabarber, spinazie, tarwe
Komkommer	bonen, sluitkool, selderij, dille, venkel, knoflook, sla , Oost-Indische kers, ajuin, erwt, suikermais	aardappel, koolrabi, radijs, rammenas
Koolrabi	selderij, veldsla, prei, sla, ajuin, erwt, aardappel, radijs, spinazie	komkommer
Meloen	radijs, suikermais
Nieuw-Zeelandse spinazie	fruitbomen
Pastinaak	ajuin
Pepers	basilicum, bieten, bieslook, knoflook, prei, ajuin, tomaat
Pompoen	sla, erwt, radijs, zonnebloem, suikermais	salie, aardappel
Prei	sluitkool, bieten, selderij, veldsla, andijvie, koolrabi, sla, peper, schorseneer, aardbei, tomaat, wortels	bonen, erwt, rode biet, radijs
Rabarber	sluitkool, veldsla, sla, spinazie
Radijs	sluitkool, koolrabi, sla, peterselie, erwt, pompoen, spinazie, aardbei, suikermais, tomaat, wortel, komkommer	hysop
Rammenas		Komkommer
Rapen	rozemarijn, erwten, munt
Rozen	komkommerkruid, bieslook, moederkruid, viooltjes
Salie	broccoli, spruiten, sluitkool, venkel, erwt, rozemarijn	pompoen
Schorseneren	biet, koolrabi, prei, sla, ajuin
Selderij	bonen, broccoli, biet, bloemkool, komkommer, koolrabi, prei, spinazie, tomaat	pastinaak, aardappel, suikermais, tarwe, peterselie, sla
Sla	bieten, sluitkool, komkommer, koolrabi, prei, ajuin, erwt, pompoen, radijs, rabarber, schorseneer, aardbei, suikermais, tomaat, wortel, aardbei, wortels	peterselie, pastinaak, selderij
Sluitkool	bonen, bieten, kamille, veldsla, komkommer, andijvie, prei, sla, erwt; radijs, rabarber, spinazie	oregano
Spinazie	sluitkool, selderij, fruitbomen, koolrabi, aardappel, rabarber, aardbei, tomaat	snijbiet, radijs, rammenas, rode biet.
Spruitkool	hysop, aardappel, salie, tijm	Oost-Indische kers, rozemarijn, aardbei, tomaat
Suikermais	Zonnebloem, radijs, pompoen, aardappel, pastinaak, erwt, meloen, sla, artisjok, komkommer, bonen, aubergine	Selderij, rode biet
Tomaten	basilicum, selderij, andijvie, knoflook, prei, sla, munt, peterselie, radijs, peper, spinazie, suikermais, bieslook, asperges	rozemarijn, aardappel, erwt, pastinaak, ajuin, komkommer, venkel, dille, bloemkool, spruitkool, broccoli, augurk
Veldsla	sluitkool, koolrabi, prei, ajuin, rabarber, aardbei
Venkel	komkommer, andijvie, salie, erwten,  sla	bonen, tomaten
Warmoes	sluitkool, biet, radijs
Witlof	bieten, venkel, sla, tomaat
Wortelen	knoflook, kolen, bieslook, witlof, prei, ajuin, erwten, radijs, sla, tomaat, rozemarijn	munt, rode biet
Zonnebloem	pompoen, suikermais	aardappel

Auteur: Kurt Vossaert
Hoofdredacteur Tuinadvies